Beste lezer,
In en met complottheorieën worden in feite vaak lastige, maar terechte en fundamentele vragen gesteld naar macht, controle en kennis in een samenleving. In de wetenschap zijn complottheorieën dan ook omschreven als gecodeerde sociale kritieken waarmee een ideologische strijd wordt gevoerd over de betrouwbaarheid en legitimiteit van politieke en sociale instituties. Naarmate macht en controle minder helder zijn georganiseerd in een samenleving neemt de aantrekkingskracht van complottheorieën als alternatief verklaringskader toe. Uit onderzoek van onder meer de Amerikaanse wetenschapper Peter Knight blijkt dat onder veel burgers de angst leeft autonomie te verliezen aan schijnbaar verzelfstandigde en anonieme sociale structuren, zoals een ondoordringbare bureaucratie, autonoom opererende financieel-economische systemen en een politiek systeem dat zich steeds verder buiten de landsgrenzen verplaatst. Het politiek bestel heeft afgedaan in de ogen van complotdenkers, maar een politiek of maatschappelijk alternatief is niet voorhanden. Wat resteert is machteloze woede. (De Groene Amsterdammer nr 9 “Wij zijn de zoekers naar waarheid. Wantrouwen tegen de macht” – 26 feb 2015)