Beste lezer
Heeft technologie een eigen wil, waaraan wij nietige mensen zijn overgeleverd? Of hebben wij zelf het stuur in handen? ‘Nieuwe technologie gaat altijd gepaard met keuzes over wat voor een samenleving we willen.’ De moraal van het verhaal wordt vaak als volgt uitgelegd: je kunt uit alle macht proberen om dit soort ontwikkelingen tegen te houden, maar wanneer de tijd voor een technologie is gekomen, is verzet futiel. Luddiet is een scheldwoord geworden voor naïevelingen die in de greep zijn van een nostalgisch verlangen naar een premoderne tijd of irrationele technofoben die vooruitgang willen blokkeren. Het zijn de Don Quichots die vechten tegen windmolens, maar die, net als de echte Luddieten destijds, altijd het onderspit zullen delven. Het is een ontnuchterende tijdlijn, die teruggaat tot 400 voor Christus, toen Plato waarschuwde dat de uitvinding van het schrift zou leiden tot vergeetachtigheid. Er staan talloze voorbeelden op die, terugblikkend, ronduit lachwekkend zijn. Vrouwen die niet met de trein durfden te reizen, uit angst dat hun baarmoeder uit hun lichaam zou vliegen. Mensen die bang waren dat kwade geesten door de telefoonkabels hun huiskamers konden binnendringen. En telkens als er een nieuw communicatiemiddel werd geïntroduceerd klonk de zorg dat het ten koste zou gaan van persoonlijk contact en het sociale weefsel. (Jaap Tielbeke, ‘Lessen van de Luddieten’, De Groene Amsterdammer 17 mei 2018)
Reactie toevoegen