Beste lezer,
Het sociaal contract is een belangrijke term in de sociale en politieke filosofie. De belangrijkste contractdenkers zijn Thomas Hobbes, John Locke, Jean-Jacques Rousseau en Immanuel Kant. Zij probeerden onze huidige maatschappelijke samenleving te verklaren vanuit de fictie dat mensen ooit zonder regels en in onbeperkte vrijheid (in een soort natuurtoestand) leefden, maar om uiteenlopende redenen (maar altijd uit eigenbelang) een contract met elkaar hebben gesloten. De contractfilosofen hebben verschillende ideeën over de inhoud van dit contract, maar ze hebben gemeen dat de mensen in het sociaal contract bepaalde vrijheden opgaven, waaronder het recht om voor eigen rechter te spelen. Individuele vrijheidsrechten werden (deels) overgedragen aan de gemeenschap (leidt tot democratie) of aan een soeverein. Het algemeen belang of de publieke zaak – res publica - staat voor dat waar we allemaal profijt van hebben. Het algemeen belang ontstaat waar oplossingen voor concrete maatschappelijke vraagstukken (kernwapens, klimaatverandering, kernenergie) gezocht worden door in het publieke domein een beroep te doen op ideeën over rechtvaardigheid en vrede, gelijkwaardigheid en solidariteit. De verbinding van het eigenbelang aan deze pijlers van het algemeen belang draagt zo bij aan het onderhoud van de publieke ruimte.
Reactie toevoegen