“Herdenkingen doen stilstaan bij gebeurtenissen uit het verleden. Een mens heeft de capaciteit om lessen te trekken uit het verleden. In dit geval ons collectief verleden. Kan een verleden alleen maar worden verwerkt door de 'waarheid' onder ogen te zien? Is de verwerking van een collectief verleden niet zoals die van persoonlijke trauma’s en moeilijkheden? Die worden minder verwerkt, maar vooral herwerkt, ingepast in en bruikbaar gemaakt voor het heden en de nagestreefde toekomst. De verwerking is in grote mate een herwerking, met als resultaat een nieuw zelfbewustzijn. Zo is het ook voor ons collectief verleden. Dat werd bewezen met de uitbouw van Europa. Na de gruwel van de wereldoorlogen werd Europa uitgebouwd, waardoor we nu in de vreedzame en stabiele sfeer leven, die we zo vanzelfsprekend vinden. “ zei de gouverneur op de inhuldiging van het monument Duitse begraafplaats in Ledegem. (7/10/2017)